Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, ή αλλιώς σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, είναι αρκετά και δεν είναι όλα το ίδιο σοβαρά, με άλλα λόγια δεν ενέχουν όλα τους ίδιους κινδύνους για την υγεία του ατόμου. Κάθε σεξουαλικά ενεργό άτομο εκτίθεται στον κίνδυνο των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι πρέπει να διακόψουμε τις σεξουαλικές μας σχέσεις. Αλλά είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ποια είναι τα ρίσκα και τα πιθανά προβλήματα, να έχουμε δηλαδή ενημέρωση, έτσι ώστε οι επιλογές μας να είναι συνειδητές, και να μη βάζουμε τον εαυτό μας ή τους άλλους σε περιττό κίνδυνο.
Η σωστή ενημέρωση είναι η βάση για μία σεξουαλική συμπεριφορά χαμηλού ρίσκου η οποία είναι σίγουρα και πιο ανέμελη. Πέρα από την πρόληψη, ο τακτικός έλεγχος είναι κάτι που θα ήταν καλό να ενταχθεί στις συνήθειες μας. Δηλαδή είναι καλύτερο να μην περιμένουμε να εμφανιστούν τα συμπτώματα . Εξάλλου, πρέπει να θυμόμαστε ότι πολλά από τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι πολύ συχνά α-συμπτωματικά, δηλαδή δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
HPV – Κονδυλώματα
Για παράδειγμα το HPV, που είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, πολύ συχνά δεν εμφανίζει συμπτώματα, και επίσης όταν εμφανίζει αυτά μπορεί να κάνουν αρκετό καιρό να εκδηλωθούν. Το HPV μολύνει το δέρμα και τις βλεννογόνους μεμβράνες. Περίπου σαράντα από τα εκατό στελέχη του ιού HPV συνδέονται στη μετάδοση τους με τη σεξουαλική επαφή και εμφανίζονται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων. Κάποια από τα στελέχη του ιού δημιουργούν αλλοιώσεις στο δέρμα, τα λεγόμενα οξυτενή κονδυλώματα, τα οποία είναι καλοήθεις σχηματισμοί, και αντιμετωπίζονται με διάφορες θεραπείες, όπως για παράδειγμα με λέιζερ. Κάποια από τα στελέχη συνδέονται με την εμφάνιση καρκίνου, κυρίως στον τράχηλο, αλλά και στον κόλπο, στο αιδοίο και τον πρωκτό, αλλά είναι σχετικά λίγα σε αριθμό, και η έγκαιρη διάγνωση τυχόν προκαρκινικών αλλοιώσεων είναι καίρια για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Ο ιός HPV χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταδοτικότητα, και η μετάδοση του δεν προϋποθέτει καν την πλήρη σεξουαλική επαφή, αλλά μπορεί να γίνει και με απλή δερματική επαφή. Το ποσοστό των σεξουαλικά ενεργών ατόμων που κάποια στιγμή στη ζωή τους μολύνονται από τον ιό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό, αν και πάρα πολύ συχνά συμβαίνει ο οργανισμός από μόνος του να καταπολεμά τον ιό και να τον καθιστά ανενεργό, αν και παραμένει για πάντα στο σώμα και μπορεί κάποια στιγμή να επανεκδηλωθεί, αν και όσο περνάει ο καιρός οι πιθανότητες μειώνονται.
Έρπης
Το ίδιο συμβαίνει και με ένα άλλο συνηθισμένο σεξουαλικό νόσημα, τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, που κολλάει από το δέρμα, και μέσα από το δέρμα περνάει στα νεύρα, όπου ζει για πάντα σε μία κατάσταση θα λέγαμε χειμερίας νάρκης, και μπορεί να ξαναεμφανιστεί, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εξασθενημένο και η άμυνα του οργανισμού πέφτει. Επίσης, άλλο κοινό με τον ιό HPV είναι ότι είναι πιθανό να μολυνθούμε χωρίς να έχουμε συμπτώματα, και άρα ως φορείς είναι δυνατό να το μεταδώσουμε στους άλλους, χωρίς να ξέρουμε ότι το έχουμε. Ο έρπητας των γεννητικών οργάνων συνήθως είναι τύπου 2, που εμφανίζεται αποκλειστικά στα γεννητικά όργανα, αλλά μπορεί να είναι και τύπου 1, που είναι ο κοινός έρπητας που βγάζουμε στα χείλη και το πρόσωπο, που μπορεί να μεταδοθεί στα γεννητικά όργανα με στοματική επαφή ή με τα χέρια. Με την εκδήλωση του έρπητα εμφανίζονται φυσαλίδες και έλκη στο δέρμα των γεννητικών οργάνων, αλλά ίσως και στον πρωκτό ή ακόμα και τους μηρούς, οπού παραμένουν για μερικές μέρες ανάλογα με τη σοβαρότητα του επεισοδίου. Την πρώτη φορά που εκδηλώνεται ο έρπητας των γεννητικών οργάνων είναι πιθανό να προκαλέσει από ήπιο ως έντονο πόνο στους μύες ή ακόμα και πυρετό ή πονοκέφαλο. Το αν και κατά πόσο ο έρπητας επανεμφανίζεται ποικίλει από άτομο σε άτομο, αλλά πάντως ο ρυθμός επανεμφάνισης γίνεται αραιότερος με το πέρασμα του χρόνου. Ο έρπητας των γεννητικών οργάνων αντιμετωπίζεται ως προς τα επεισόδια εμφάνισης του με κάποια φάρμακα που λέγονται ιοστατικά.
Χλαμύδια και Τριχομονάδες
Άλλες συνηθισμένες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις είναι η χλαμύδια και οι τριχομονάδες (αλλιώς τριχομονίαση). Έχουν το κοινό χαρακτηριστικό ότι μπορούν να θεραπευτούν πλήρως. Τα χλαμύδια πολλές φορές δεν έχουν συμπτώματα ή άλλοτε είναι αρκετά ήπια και δεν αναγνωρίζονται ως τέτοια. Τα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιαστούν είναι πόνος κατά την ούρηση, ασυνήθιστες εκκρίσεις από τον κόλπο στις γυναίκες ή από την ουρήθρα στους άντρες, πόνος χαμηλά στην κοιλιά και ίχνη αίματος μεταξύ των περιόδων , και αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή, και στους άντρες πρήξιμο ενός από τους όρχεις. Τα χλαμύδια είναι μικροί οργανισμοί, και προκαλούν βακτηριαδική μόλυνση. Αν και τα χλαμύδια δεν αποτελούν σοβαρό πρόβλημα υγείας και είναι εύκολα αντιμετωπίσιμα με αντιβιοτικά, όταν δε διαγνωστούν και αντιμετωπιστούν μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα όπως στειρότητα ή υπογονιμότητα, σαλπιγγίτιδα., φλεγμονή της πυέλου, εξωμήτρια κύηση, και στους άντρες στειρότητα, ουρηθρίτιδα, φλεγμονή με πόνο κοντά στους όρχεις από μόλυνση στην επιδιδυμίδα.
Οι τριχομονάδες που προκαλούνται από το βακτήριο Trichomonas vaginalis επίσης συχνά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, και αυτά που παρουσιάζουν είναι αρκετά κοινά για αρκετές από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Αυτά περιλαμβάνουν, πολλά και ασυνήθιστου χρώματος ή υφής υγρά, πόνο ή ενόχληση κατά την ούρηση και τη σεξουαλική επαφή. Φαγούρα, πρήξιμο ή πόνο στην περιοχή του κόλπου. Το πιο χαρακτηριστικό ίσως σύμπτωμα είναι η έντονη δυσάρεστη μυρωδιά που έχουν οι κολπικές εκκρίσεις. Η τριχομονίαση όπως και τα χλαμύδια θεραπεύονται με αντιβιοτικά.